Jak donosi Biełsat:
Badanie Zachodu przesączone ideologią: czym jest opracowana w Rosji “westernologia”
Jak poinformował na swoim kanale Telegram rosyjski filozof polityczny Aleksandr Dugin, w Rosji opracowano kurs “westernologii”. Dyscyplina ta ma zajmować się badaniem zachodniej “satanistycznej” cywilizacji i jej wpływu na Rosję. Jednak eksperci, z którymi rozmawiał nasz rosyjskojęzyczny portal Vot Tak, uważają, że Dugin opracowując nową dziedzinę skorzystał z tego, co już dawno zostało wymyślone na Zachodzie i obrócił to w korzystny dla siebie sposób.
Opracowanie kursu nowej dyscypliny zainicjował w maju 2024 roku prawosławny oligarcha i właściciel konserwatywnego kanału telewizyjnego Cargrad Konstantin Małofiejew. Pomysł ten poparło rosyjskie Ministerstwo Edukacji i Nauki. Prace nad kursem były prowadzone na Rosyjskim Państwowym Uniwersytecie Humanistycznym w Moskwie pod kierunkiem Aleksandra Dugina, jednego z czołowych rosyjskich filozofów politycznych.
Według Dugina “westernologia” jest potrzebna, aby przestać postrzegać Zachód jako podmiot i zacząć go badać jako przedmiot. Dzięki takiemu podejściu Rosja ma być w stanie “zakończyć epistemologiczną hegemonię Zachodu”. Nowa dyscyplina sprawi, jak przekonuje filozof, że tezy zachodniej nauki i kultury zostaną ponownie przemyślane z uwzględnieniem “tożsamości rosyjskiej cywilizacji”.
Kurs ten, zdaniem Dugina, jest niezbędny w kontekście “eskalacji konfliktu między Rosją a krajami NATO” w związku z wojną na Ukrainie. Fakt, że rosyjscy przywódcy określili kraj jako “niezależne państwo-cywilizację” lub “russkij mir” (ros. rosyjski świat), ma rzekomo ogromne znaczenie dla całej rosyjskiej nauki w dyscyplinach humanistycznych. Jednocześnie Dugin uważa, że każdy naród powinien mieć własną “westernologię”.
-“Każda cywilizacja jest podmiotem epistemologicznym. I każda cywilizacja powinna budować własną interpretację Zachodu, patrząc na Zachód własnymi oczami” – pisze ideolog.
Dugin twierdzi, że “westernologią” są już zainteresowani jego koledzy z uniwersytetów w Chinach i Indiach i rzekomo przygotowują podobne kursy. Co ciekawe, wcześniej rosyjski filozof krytykował Chiny, a w swojej książce “Podstawy geopolityki” z 1997 roku Dugin pisał o korzyściach dla Rosji wynikających ze wspierania separatyzmu w Chinach.
“Pomysłowość Dugina”: co eksperci sądzą o “westernologii”
Kurs opracowany na Rosyjskim Państwowym Uniwersytecie Humanistycznym odzwierciedla w swej istocie programy studiów nad przestrzenią postsowiecką, które już od dawna są dostępne w Europie i USA – zauważa Jewgienij Roszczin, badacz z Uniwersytetu Princeton w USA.
-“Należy pochwalić pomysłowość Dugina. Proponuje on zrobić to samo, tylko z zupełnie odwrotną treścią ideologiczną. Zresztą, to typowe dla Rosji” – mówi w rozmowie z Vot Tak.
Co ważne, w przeciwieństwie do “westernologii”, na Zachodzie nie forsuje się w tych zagadnieniach ideologii. Ponadto, zdaniem Roszczina, podejście, jakie ma reprezentować nowa rosyjska dziedzina, może być postrzegane w środowisku naukowym jako ingerencja w to, co już robią instytuty Rosyjskiej Akademii Nauk zajmujące się badaniem Stanów Zjednoczonych, Kanady i Europy.
Ekspert obawia się, że “westerologia” może zacząć zastępować kursy dotyczące demokracji i politologii porównawczej. Roszczin uważa jednak, że jest zbyt wcześnie, aby wyciągać daleko idące wnioski.
Podobnego zdania jest Ilja Budrajtskis, naukowiec goszczący na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. Jak mówi badacz w rozmowie z Vot Tak, podejście Dugina będzie zbyt radykalne dla rosyjskich amerykanistów, jednak ambicje rosyjskiego filozofa nie są ukierunkowane na wiedzę o Zachodzie, ale na całą rosyjską humanistykę i podważenie zachodniej metodologii naukowej.
Jednocześnie, jak podkreśla Budrajtskis, Dugin w swojej “westernologii” wziął za podstawę koncepcję, która pojawiła się na Zachodzie w latach 70. XX wieku. Jako przykład naukowiec podaje teorię kolonializmu, ukutą przez literaturoznawcę Edwarda Saida. Wykazał on, że wiedza o krajach pozaeuropejskich była budowana przez Europejczyków z kolonialnego punktu widzenia i nie może być obiektywna.
Jednak zdaniem Budrajtskisa Dugin zapomina o problemach, jakie takie podejście stwarza dla samej Rosji. Są one związane z faktem, że Rosja historycznie również była imperium, a jej stosunek do narodów pozaeuropejskich został ukształtowany przez pryzmat kolonializmu.
-“Dlatego, jeśli mamy konsekwentnie podążać ścieżką dekolonizacji wiedzy, musi to również wpłynąć na rosyjską pozycję intelektualną. Można powiedzieć, że sam Dugin podkłada minę pod rosyjską naukę” – wyjaśnia Budrajtskis.
Ekspert przypomina, że według Dugina wszystkie narody Rosji popierają ideę “russkiego miru”, ponieważ rzekomo leży to w ich interesie. Takie twierdzenie, jak podkreśla badacz, również jest kolonialne.
-“To bardzo niebezpieczne obszary. Jednak Dugin, jako ideolog, a nie prawdziwy naukowiec, nie używa swoich argumentów uczciwie i konsekwentnie, ale wykorzystuje je do oportunistycznego uzasadnienia polityki państwa. Dlatego będzie on wykorzystywał krytykę zachodniej wiedzy w ograniczonym formacie. W formacie, w którym służy ideologizacji edukacji” – uważa naukowiec.
W kwietniu 2024 roku Aleksandr Dugin został dyrektorem Wyższej Szkoły Politycznej im. Iwana Iljina na Rosyjskim Państwowym Uniwersytecie Humanistycznym. Jest to nowy ośrodek akademicki, który ma wypełnić “ideologiczną próżnię”.
Wielu studentów sprzeciwiło się nominacji Dugina. Domagali się również zmiany nazwy ośrodka naukowego, ponieważ Iwan Iljin, na którego cześć szkoła nosi nazwę, był ideologiem rosyjskiego faszyzmu.
Po pełnowymiarowej inwazji na Ukrainę na myśli Iljina zaczął powoływać się Władimir Putin.
Pod petycją studentów podpisało się ponad 23 tys. osób, ale aktywistom nie udało się osiągnąć zamierzonego celu.
Wiktor Wołkow/vot-tak.tv, ksz/belsat.eu
#Badanie #Zachodu #przesączone #ideologią #czym #jest #opracowana #Rosji #westernologia..
