Pomoc prawna dla uchodźców z Ukrainy – Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny

INFOLINIA: 725 449 374  SPRAWY DZIECI (Kraków i okolice): 725 449 356​

Kto może korzystać z przepisów specjalnej ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy?

• Obywatele Ukrainy oraz ich małżonkowie (nawet jeżeli nie posiadają ukraińskiego obywatelstwa), którzy przybyli do Polski  24.02.2022 roku lub po tym dniu i chcą zostać w Polsce.
• Obywatele Ukrainy posiadający Kartę Polaka oraz członkowie ich najbliższej rodziny (nawet jeśli nie posiadają ukraińskiego obywatelstwa), którzy przybyli do polski 24.02.2022 roku lub po tym dniu oraz chcą zostać w Polsce.

Ustawy nie stosuje się do obywateli Ukrainy którzy posiadają: zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, zezwolenia na pobyt stały, status uchodźcy, ochronę uzupełniającą, zgodę na pobyt tolerowany.

LEGALNOŚĆ POBYTU

Obywatele Ukrainy nie muszą podejmować żadnych formalnych działań po przybyciu do Polski. Przez 18 miesięcy, licząc od 24.02.2022 roku, pobyt w Polsce jest automatycznie legalny.

Jeżeli jednak obywatel Ukrainy, który przybył do Polski 24.02.2022 roku lub po tym dniu nie ma pieczątki w paszporcie lub innego dokumentu potwierdzającego datę przybycia do Polski powinien w ciągu 90 dni od przybycia do Polski złożyć wniosek o numer PESEL – aby wykazać prawo do legalnego pobytu.

Wniosek o PESEL, składa się osobiście w siedzibie organu gminy na piśmie. Wzory wniosku w języku polskim i ukraińskim znajdują się tutaj. W Krakowie wniosek o PESEL można złożyć w następujących punktach:

• al. Powstania Warszawskiego 10 (Śródmieście i Krowodrza);
• ul. Wielickiej 28a (Podgórze);
• os. Zgody 2 (Nowa Huta).

Więcej praktycznych wskazówek na ten temat znajdziesz tutaj.

W imieniu osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych lub posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych ubiegającej się o nadanie numeru PESEL wniosek, składa jedno z rodziców, opiekun, kurator, opiekun tymczasowy ustanowiony przez sąd opiekuńczy, lub osoba sprawująca faktyczną pieczę nad dzieckiem. Jeżeli wniosek dotyczy dziecka do 12 roku życia to nie musi być ono obecne przy składaniu wniosku, z wyjątkiem sytuacji, w której ustalenie tożsamości dziecka nastąpić miało by w oparciu o oświadczenie.

Do wniosku dołącza się fotografię osoby, której numer PESEL jest nadawany (spełniającą wymagania dla zdjęcia do dowodu osobistego). Dodatkowo, od osób powyżej 12 roku życia pobierane są odciski palców (na zasadach obowiązujących przy składaniu wniosku o dowód osobisty).

OCHRONA MIĘDZYNARODOWA

Ze względu na specjalne przepisy dostosowane do panującej sytuacji, nie ma potrzeby składania oficjalnego wniosku o status uchodźcy. Osoby, które złożły wnioski o ochronę międzynarodową (status uchodźcy) mogą te wnioski wycofać, aby móc korzystać z przepisów ustawy.

WYJAZD Z POLSKI

Jeśli zdecydujesz się wyjechać z Polski na dłużej niż 1 miesiąc w ciągu wspomnianych 18 miesięcy, to utracisz uprawnienia wynikające z nowej ustawy.

Osoby objęte ochroną czasową w Polsce powinny zarejestrować się w serwisie diia.pl. Diia.pl to specjalny dokument elektroniczny, który spełnia rolę dokumentu pobytowego i służy, wraz z ważnym dokumentem podróży do przekraczania granicy zewnętrznej UE oraz poruszania się po strefie Schengen. Więcej na temat diia.pl przeczytasz tutaj.

Numer PESEL i pierwsze kroki

Ta sekcja jest opracowywana

Zezwolenie na pobyt czasowy i karta pobytu dla osób z PESEL UKR

Osoby, które korzystają w Polsce z ochrony tymczasowej i posiadają PESEL UKR będą mogły po 9-ciu miesiącach pobytu w Polsce zawnioskować o zezwolenie na pobyt czasowy i otrzymać kartę pobytu w uproszczonej procedurze.

Osoby, które nie korzystają z ochrony czasowej mogą składać wnioski o pobyt czasowy, jednakże muszą wskazać cel pobytu i spełnić dodatkowe warunki zależne od tego celu (np. udokumentować posiadanie dochodu, mieszkania, pracy).
Osoby z PESEL UKR po 9-ciu miesiącach pobytu będą mogły otrzymać zezwolenie bez spełnienia takich warunków ( 9 miesięcy od daty wjazdu na terytorium RP)

Zezwolenie i karta pobytu będą wydawane na okres 3 lat.

Wnioski trzeba będzie składać w Wydziale ds. Cudzoziemców Urzędu Wojewódzkiego najbliższego miejscu zamieszkania.W Krakowie będzie to Wydział ds. Cudzoziemców Wojewody Małopolskiego, ul. Przy Rondzie 6. Informacje będą się pojawiać na stronie urzędu www.infoopt.pl

Wniosku NIE MOŻNA złożyć przed upływem 9-ciu miesięcy pobytu w Polsce!

Zezwolenie na pobyt czasowy – zasady ogólne, nie dotyczą osób z PESEL UKR

Aby otrzymać zezwolenie na pobyt czasowy trzeba wskazać konkretny cel pobytu w Polsce, przykładowo:

praca i pobyt;

• praca wymagająca wysokich kwalifikacji;
• praca sezonowa;
• praca pracownika oddelegowanego;
• działalność gospodarcza;
• studia/badania naukowe;
• dołączenie do rodziny mieszkającej w Polsce (członek rodziny Polaka lub cudzoziemca mieszkającego w Polsce);
• inne ważne okoliczności, które zostaną udowodnione.

Zezwolenie na pobyt czasowy można uzyskać na okres od 3 miesięcy do 3 lat w zależności od konkretnych okoliczności.

Przykładowo, obcokrajowiec może starać się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, jednak musi wtedy spełnić łącznie następujących przesłanek:

• musi posiadać ubezpieczenie zdrowotne (automatyczne w przy umowie o pracę lub zleceniu);
• musi posiadać źródło stabilnego i regularnego dochodu, wystarczające na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków swojej rodziny (w kwocie wskazanej w Rozporządzeniu);
• musi mieć zapewnione miejsce zamieszkania na terenie Polski (obecnie nie trzeba już pokazywać umowy najmu mieszkania);
• wynagrodzenie cudzoziemca za wykonywaną pracę nie może być niższe niż wynagrodzenie innych pracowników wykonujących tę samą pracę lub porównywalną pracę (na podobnym stanowisku);
• wysokość miesięcznego wynagrodzenia cudzoziemca nie może być niższa niż najniższa pensja krajowa.

Musi spełnić warunki legalnego wykonywania danego typu pracy.

Zezwolenie na pobyt stały/pobyt rezydenta długoterminowego – zasady ogólne, nie dotyczą osób z PESEL UKR

Co do zasady o pobyt stały/rezydenta długoterminowego można się ubiegać dopiero po pewnym okresie pobytu na podstawie zezwoleń na pobyt czasowy.

Obie te formy pobytu pozwalają na bezterminowy pobyt w Polsce. W ogólnym założeniu – pobyt stały jest kierowany do osób, które udowodnią polskie pochodzenie lub są w inny sposób związane z Polską (np. małżeństwo z obywatelem polskim). Natomiast zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE jest kierowane głównie do osób, które nieprzerwanie i legalnie (minimum 5 lat) przebywają na terenie Polski.

Dodatkowymi warunkami, które należy spełnić, aby uzyskać status rezydenta długoterminowego UE są (m.in.):

• posiadanie regularnego i stabilnego dochodu oraz wykazanie, że cudzoziemiec posiadał go przez 3 poprzednie lata;
• posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego oraz
• znajomość języka polskiego na poziomie B1, potwierdzona certyfikatem językowym wydanym przez wskazaną ustawowo placówkę lub poprzez świadectwo ukończenia polskiej szkoły.

Ogólne zasady wnioskowania o pobyt czasowy, stały i rezydenta długoterminowego UE:

Wniosek należy złożyć nie później niż do ostatniego dnia legalnego pobytu w Polsce do wydziału ds. Cudzoziemców urzędu wojewódzkiego.

W trakcie procedury obcokrajowiec może zostać poproszony o dołączenie innych dokumentów.Opłata za wydanie zezwolenia na pobyt czasowy wynosi 340 zł, na pobyt czasowy i pracę 440 zł, na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub stały wynosi 640 zł. Dodatkowo po otrzymaniu pozytywnej decyzji cudzoziemiec musi zapłacić 50 zł za wydanie karty pobytu.

W przypadku otrzymania negatywnej decyzji cudzoziemcowi przysługuje możliwość odwołania się od decyzji do szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, za pośrednictwem wojewody, który wydał decyzję. Czas na złożenie odwołania to 14 dni od dnia otrzymania decyzji. Jeżeli odpowiedź w dalszym ciągu nie będzie satysfakcjonująca, istnieje możliwość złożenia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców.

KRAKÓW:

1. Punkt Informacyjny, Galeria Kazimierz, skrzyżowanie ul. Rzeźniczej i ul. Gęsiej: pon, śr, pt: 9.00–19.00; wt, czw 9.00–16.00
2. Fundacja polsko-ukraińska Zustricz, ul. Karmelicka 34/100: wt – pt 10.00–17.00
3. Dworzec Główny PKP Kraków, peron 4: pon – pt 9.00–16.00
4. Fundacja „Dobro Zawsze Wraca”, ul. Łagiewnicka 54: pon – pt 10.00–16.00
5. Ośrodek mieszkalny Kapelanka, ul. Kapelanka: pon 9.00–16.00

POZNAŃ:

Punkt pomocy uchodźcom, Targi Poznańskie, ul. Głogowska 14: pon – pt 10.00–17.00

RYBNIK:

Punkt informacyjny 28. Dzielnica, ul. Kraszewskiego 9: pon – pt 9.00–16.00

WROCŁAW:

1. Przestrzeń integracji międzykulturowej “Hubska7”, ul. Hubska 7: pon – pt 9.00–16.00
2. Wrocławskie Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych SEKTOR 3,
   ul. Legnicka 65: wt, pt 9.00–16.00
3. DS “Pancernik”, ul. Tramwajowa 2b: pon, śr, czw 9.00–16.00

LUBLIN:

1. Lubelski Oddział Okręgowy PCK, ul. Puchacza 6: czw, pt 9.00–16.00
2. Lubelski Oddział Okręgowy PCK, ul. Bursaki 17: wt, śr 9.00–16.00

INFOLINIA DLA UCHODŹCÓW Z UKRAINY: 725 449 374

ZGŁASZANIE SPRAW DZIECI BEZ OPIEKI (i spraw dotyczących opieki tymczasowej, Kraków i okolice):

725 449 356