Równy udział kobiet i mężczyzn w zarządzie czy równe płace, bez względu na płeć, wciąż jeszcze nie są standardem w wielu polskich firmach. Nie brak jednak pracodawców, którzy od deklaracji o równości płci w pracy przeszli do praktyki. Najlepsi zostali laureatami konkursu RównoWaga. Prokobieca Firma Roku zorganizowanego przez Kulczyk Foundation, Kongres Kobiet i Konfederację Lewiatan.
– Na konkurs wpłynęło 99 zgłoszeń. Zostały podzielone na dwie podstawowe kategorie: firmy i instytucje zatrudniające od 10 do 100 osób oraz te mające powyżej 100 pracowników – przypomina Dominika Kulczyk, prezeska Kulczyk Foundation, zasiadająca w kapitule konkursowej. – Naszym celem było wyłonienie liderów, którzy działają na rzecz wyrównywania szans kobiet i mężczyzn w miejscach pracy. Szukaliśmy pracodawców, którzy rozumieją, że najważniejszym atutem firmy czy organizacji są ludzie, kobiety i mężczyźni, z ich różnorodnością, różnymi talentami ale i potrzebami. I jesteśmy przekonani, że pierwsza edycja konkursu takich liderów wskazała. Ich działania, inicjatywy, z pewnością mogą inspirować innych do tworzenia środowiska pracy równego dla wszystkich, bez względu na płeć – dodaje.
Konkurs inny niż wszystkie
Choć podobnych inicjatyw było już wiele, ta wyróżnia się na ich tle. Decydują o tym jej misyjny, edukacyjny charakter oraz unikalna formuła współpracy biznesu z organizacjami społecznymi. Intencją organizatorów było poszerzanie perspektywy pracodawców w odniesieniu do zagadnień związanych z równością płci w pracy. Niebagatelne znaczenie ma również włączenie w krąg zainteresowań pracodawców tematów stanowiących do niedawna tabu w kontekście życia zawodowego, takich jak zdrowie menstruacyjne czy menopauza. Otwarty charakter konkursu – dostępność dla szerokiego kręgu pracodawców (firmy prywatne, instytucje, jednostki administracji publicznej oraz organizacje społeczne) oraz brak opłat za uczestnictwo to niewątpliwie jego dodatkowe atuty. Partnerami, pomagającymi przygotować konkurs od strony merytorycznej są Fundacja Share the Care oraz Instytut Badań Strukturalnych. Doświadczenia wszystkich organizatorów i partnerów pozwalają na kompleksowe zajęcie się tematyką równości w miejscach pracy. W formule konkursu uwzględniono 5 obszarów merytorycznych (polityka i mechanizmy równości, rozwój i szkolenia, równowaga praca-dom, płace oraz zdrowie). Dane pokazują, że w każdym z tych obszarów jest jeszcze bardzo dużo do zrobienia, dlatego aktywna polityka firm w zakresie każdego z wymienionych obszarów jest konieczna, żeby wyrównać szanse kobiet i mężczyzn na rynku pracy.
Dodatkowe urlopy, parytety
Wyniki konkursu ogłoszono 13 października podczas Europejskiego Forum Nowych Idei (EFNI) w Sopocie. Główna nagroda dla pracodawcy zatrudniającego od 10 do 100 pracowników trafiła do firmy Organon Polska.
– W tym przypadku możemy mówić o całym szeregu prorównościowych rozwiązań wdrożonych przez pracodawcę – zaznacza dr Ewa Rumińska-Zimny, wiceprezeska zarządu Stowarzyszenia Kongres Kobiet, członkini kapituły konkursowej. – Wśród nich znalazły się strategie równości i przejrzystości wynagrodzeń, cykliczny przegląd płac i urlopy: rodzicielski w wymiarze 12 tygodni oraz do 10 dni urlopu opiekuńczego, który można wykorzystać w przypadku potrzeb związanych z menstruacją lub menopauzą.
– Ta nagroda zobowiązuje. Dlaczego jest dla nas tak ważna? W tym roku przypada setna rocznica powstania firmy Organon. Od 100 lat angażujemy się w działania na rzecz zdrowia kobiet, przełamując różnorakie bariery. Na przestrzeni tych lat podnosiliśmy poprzeczkę coraz wyżej. Jesteśmy jedną z tych firm, która brała czynny udział w tworzeniu preparatów stosowanych obecnie w leczeniu menopauzy czy in vitro. Organon jest kobietą. Obiecuję, że ta nagroda będzie stała na honorowym miejscu – zaznaczyła w czasie gali wręczenia nagród Joanna Lipska-Łysek, Field Force Manager.
Wśród pracodawców zatrudniających powyżej 100 pracowników główną nagrodę otrzymała firma Standard Chartered Poland.
– Kapituła doceniła 50-procentowy udział kobiet w zarządzie, niski poziom skorygowanej luki płacowej i propozycje umożliwiające rozwój pracowniczek w obszarach postrzeganych tradycyjnie jako męskie, m.in. program mentoringowy IT for SHE, czy partnerstwo z Cyber Women Communit – wylicza Henryka Bochniarz, wchodząca w skład kapituły przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan.
– Wspaniale jest zostać wyróżnionym jako lider w konkursie, ale przede wszystkim ten konkurs jest platformą do dzielenia się doświadczeniem przez wszystkie organizacje, dla których równość i różnorodność to nie tylko priorytet, ale też podstawowy standard. Cieszymy się, że jest ich tak wiele. Blisko 100 zgłoszeń w konkursie. Choć każda z firm jest na innym etapie tworzenia różnorodnego miejsca pracy, korzystajmy z tej platformy i dzielmy się dobrymi praktykami – podkreśliła swoim wystąpieniu w czasie gali rozdania nagród Anna Jarczewska, Head of HR.
In vitro, psychoterapia, mentoring
Oprócz nagród głównych kapituła przyznała również wyróżnienia we wszystkich ocenianych obszarach (polityka i mechanizmy równości, rozwój i szkolenia, równowaga praca-dom, płace oraz zdrowie) Niektóre z propozycji pracodawców adresowanych do pracowników_czek okazały się wręcz unikalne w skali kraju. Wyróżniona w obszarze „Równowaga praca–dom” firma NatWest Poland, jako jedyna w Polsce, zapewnia swoim pracownikom_czkom dofinansowanie do procedury in vitro. Firmie Veolia Energia Polska wyróżnienie w obszarze „Rozwój i szkolenia” przyniosły działania wspierające rozwój kobiet w branży uznawanej stereotypowo za męską, m.in. poprzez program mentoringowy Energia Kobiet, czy program Woman in Leadership. Firma zapewnia wysoki udział kobiet na stanowiskach kierowniczych i w zarządzie mimo tego, że zdecydowaną większość zatrudnionych pracowników stanowią mężczyźni. Z kolei firma M&J wyróżniona w obszarze „Zdrowie”, zwróciła uwagę kapituły indywidualnym podejściem do potrzeb pracowników_czek obu płci, w tym kompleksowym zaangażowaniem w tematykę zdrowia kobiet, obejmującą m.in. niszowe zagadnienia dotyczące menopauzy i zdrowia menstruacyjnego. Ponadto firma zapewnia pełne finansowanie psychoterapii w godzinach pracy każdemu chętnemu pracownikowi. – To dla nas wielki zaszczyt. Cieszę się, że nas doceniono, a jeżeli nasze działania w obszarze zdrowia staną się wzorem dla chociażby jednej firmy, to ta nagroda stanie się jeszcze cenniejsza – powiedziała Marta Jakowicka, dyrektorka zarządzająca firmy M&J.
Od feminatywów do luki płacowej
Wyróżnienia w konkursie otrzymali także rynkowi giganci. W IKEA Retail (wyróżnienie w obszarze „Polityka i mechanizmy równości”) codziennością jest nie tylko otwartość na feminatywy i neutratywy, ale także konsekwentne budowanie przejrzystych mechanizmów i polityk równości, a także równy odsetek kobiet i mężczyzn na stanowiskach kierowniczych oraz wśród najlepiej zarabiających. Z kolei Orange Polska (wyróżnienie w obszarze „Płace”) może pochwalić się niskim poziomem skorygowanej luki płacowej (3,9%) poddawanej zewnętrznemu audytowi. Firma prowadzi pogłębione, cykliczne analizy uwzględniające klasy zaszeregowania, stanowiska specjalistyczne i kierownicze, kładąc nacisk na kwestię równego wynagradzania w oparciu o te same obowiązki, doświadczenie, zaangażowanie i wiedzę.
Równowaga to konkurs nie tylko dla biznesu. Liczną grupą pracodawców, którzy wzięli udział w konkursie był trzeci sektor i administracja publiczna i samorządowa, których kapituła zdecydowała się docenić przyznając dwie dodatkowe nagrody specjalne. Wśród organizacji pozarządowych i instytucji administracji publicznej wyróżniono Urząd Miasta Krakowa i Stowarzyszenie Robisz to! W pierwszym przypadku doceniono szeroką gamę działań wynikających z przyjętego w krakowskim magistracie Planu Równości Płci (m.in. obliczanie skorygowanej luki płacowej i opracowanie regulaminu wskazującego zasady wynagradzania, awansowania i składniki wynagrodzenia), a także działania na rzecz równowagi praca–dom (np. akcje edukacyjne na temat uprawnień rodzicielskich dla ojców i przyszłych rodziców). Natomiast Stowarzyszenie Robisz to! zapewnia swoim pracowniczkom urlopy menstruacyjne, podaje w ogłoszeniach o pracę widełki wynagrodzeń (co wciąż jest rzadkością) oraz deklaruje brak luki płacowej.
Wyniki pierwszej edycji konkursu pozytywnie zaskoczyły organizatorów. – Bardzo nas cieszy zarówno frekwencja jak i inwencja uczestników, którzy zaproponowali wiele ciekawych rozwiązań służących zapewnieniu równości płci w miejscu pracy. Pamiętamy oczywiście, że firmy i instytucje, które wzięły udział w konkursie to tylko wycinek rynku pracy. Mamy jednak nadzieję, że ten wycinek, obejmujący najbardziej aktywnych w tej dziedzinie pracodawców, będzie się poszerzał. Wierzę w postęp; wierzę, że to, co dzisiaj doceniamy jako nowatorskie, jutro stanie się standardem, a kolejne edycje konkursu przyniosą jeszcze wiele inspirujących pomysłów – podsumowuje Dominika Kulczyk.
Plany na przyszłość – networking, II edycja konkursu
– To co chcemy, aby dostrzegli uczestnicy konkursu, to inne podejście. Celem tego konkursu nie jest rywalizacja, a wzajemne inspirowanie i uczenie się od siebie. Sam etap wypełniania ankiet i rozstrzygnięcia to tylko pierwsza część tej inicjatywy. W drugiej będziemy oferować firmom i instytucjom szereg działań edukacyjnych, w ramach, których będziemy mogli dzielić się wiedzą i doświadczeniem, również od strony praktycznej. Docelowo w ramach konkursu zależy nam na stworzeniu grupy wsparcia dla firm – zaznacza dr Ewa Rumińska-Zimny.
O kolejnych działaniach w ramach pierwszej edycji konkursu RównoWaga organizatorzy będą informować na stronie internetowej rownowaga.org.pl. Na wiosnę 2024 r. zaplanowano drugą edycję konkursu.
LISTA LAUREATÓW (zestawienie)
NAGRODY GŁÓWNE:
Standard Chartered Poland – w kategorii firm zatrudniających powyżej 100 pracowników
Organon Polska sp. z o.o. – w kategorii firm zatrudniających od 10 do 100 pracowników
NAGRODY SPECJALNE:
Urząd Miasta Krakowa – w kategorii Administracja publiczna i samorządowa
Stowarzyszenie Robisz to! – w kategorii NGO’s
WYRÓŻNIENIA:
IKEA Retail – obszar „Polityka i mechanizmy równości”
Veolia Energia Polska – obszar „Rozwój i szkolenia”
NatWest Poland – obszar „Równowaga praca-dom”
Orange Polska – obszar „Płace”
M&J sp. z o.o. – obszar „Zdrowie”
Żródło materiału: KULCZYK FOUNDATION
