Sebastian Łupak: Weźmy opisany przez was incydent z Gdańska. W nocy z 11 na 12 marca 2023 dwóch nieletnich sprawców namalowało swastykę przy wejściu do synagogi w Gdańsku Wrzeszczu. Na elewacji pojawiły się również litery KKK, oznaczające Ku-Klux-Klan. Czy to było szczeniackie chuligaństwo, czy świadectwo antysemityzmu obecnego w naszym społeczeństwie?
Prof. Rafał Pankowski: To jest ciekawy i dość szczególny przykład, bo sprawcami były nastolatki. Pamiętam, jak w latach 90. – gdy ze śp. Marcinem Kornakiem rozpoczynaliśmy działania Stowarzyszenia Nigdy Więcej – mówiło się często, że antysemityzm z Polsce to problem ludzi starszych, którzy wychowali się jeszcze przed wojną i ich uprzedzenia antysemickie pochodzą z międzywojnia. Mówiono, że to dotyczy “generacji Radia Maryja”, a nowa generacja – wychowana w otwartej,
nowoczesnej, europejskiej Polsce – miała być wolna od takich uprzedzeń.
S. Łupak: I co?
R. Pankowski: I to się nie potwierdza. Widać, że antysemityzm wciąż jest w Polsce obecny. Problem wcale nie zanikł, wręcz się nasilił. Jest obecny także wśród ludzi młodych. “Brunatna księga” pokazuje, że takie incydenty, jak ten w Gdańsku, to nie są to przypadki jednostkowe. Jest ich dużo więcej.
S. Łupak: „Brunatna księga. Tak w Polsce atakuje się mniejszości” [rozmowa z Rafałem Pankowskim]. Książki.wp.pl, 24.03.2023.