Pragniemy wyrazić naszą solidarność z dziennikarzami i dziennikarkami pracującymi w Izraelu, Strefie Gazy i w innych palestyńskich terytoriach okupowanych.
To szczególnie ważne w obliczu tego, jak 20 października 2023 r. Minister komunikacji Izraela Szlomo Karhi ogłosił projekt rozporządzenia umożliwiającego zamknięcie kanałów informacyjnych, jeśli te uznane być mogą za „szkodzące bezpieczeństwu narodowemu”. Przepisy te zostały zatwierdzone 1 listopada. Wydają się być wymierzone w działalność kanału al-Dżazira, jednak Międzynarodowa Federacja Dziennikarzy obawia się, że prawo to może posłużyć władzom izraelskim do zamykania innych mediów działających w Izraelu oraz na okupowanych terytoriach palestyńskich.
Rozporządzenie to jest jawnym ograniczeniem wolności prasy oraz wolności słowa, a można je interpretować także jako formę zastraszania, co z kolei łamie artykuł 19. Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, który stanowi, że „Każda jednostka ma prawo do wolności poglądów i wypowiedzi; prawo to obejmuje nieskrępowaną wolność posiadania poglądów oraz poszukiwania, otrzymywania i przekazywania informacji oraz idei, wszelkimi środkami i bez względu na granice”.
Kilka dni po przedstawieniu projektu wspomnianego rozporządzenia, 25 października 2023 r., izraelskie siły zbrojne zbombardowały dom szefa biura al-Dżaziry w Gazie, Waila Dahduha. W ataku zginęła jego żona, córka, syn i wnuk. Pragniemy wyrazić nasze najszczersze kondolencje.
Stajemy solidarnie z uprowadzonym przez Hamas izraelskim dziennikarzem Odedem Lifszicem, zasłużonym opozycjonistą, który przez dziesięciolecia działał na rzecz pokoju i uznania praw Palestyńczyków. Apelujemy o jego niezwłoczne uwolnienie w związku z publicznym oświadczeniem rzecznika Brygad Izz ad-Din al-Kassam o gotowości do jego bezwarunkowego oswobodzenia.
W obliczu ataków na dziennikarzy Międzynarodowa Federacja Dziennikarzy (IFJ), Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych oraz UNI Global Union wystosowały list do UNESCO z prośbą o dołożenie wszelkich starań mających na celu ochronę dziennikarzy i cywilów. W swoim apelu piszą o tym, że:
„Żadni zagraniczni dziennikarze aktualnie nie relacjonują z terytorium Strefy Gazy, ani nie mają możliwości wjazdu na jej teren, aby relacjonować bieżące wydarzenia. Tylko dziennikarze palestyńscy mogą informować o tym, co się dzieje. Dlatego też ważne jest, aby Organizacja Narodów Zjednoczonych, a w szczególności UNESCO, chroniła tych dziennikarzy i ich prawa oraz utrzymała ich dostęp do Internetu i innych środków komunikacji, aby mogli informować lokalną ludność palestyńską i świat o wojnie w Strefie Gazy”.
Apelujemy o ochronę wszystkich dziennikarzy i dziennikarek oraz pamięć o trzydziestu trzech zabitych między 7 a 30 października 2023 r.:
Czterech izraelskich dziennikarzach i dziennikarkach: Roim Idanie, Janiwie Zoharze, Ajelet Arnin oraz Szai Regew.
Dwudziestu ośmiu palestyńskich dziennikarzach i dziennikarkach: Ibrahimie Mohammadzie Lafim, Mohammadzie Dżargunie, Mohammadzie al-Salhimie, Assadzie Szamlachim, Hiszamie al-Nawadżim, Mohammadzie Sobhu, Sajidzie al-Tawilu, Mohamedzie Fajezie Abu Matarze, Ahmedzie Szehabi, Husamie Mubaraku, Salamie Memie, Jusufie Maherze Dawasie, Abdulhadim Habibim, Issamie Bharze, Mohammadzie Baluszim, Samehu al-Nadimie, Chalilu Abu Atarze, Mohammedzie Alimie, Roszdzie Sarradżu, Mohammadzie Imadzie Labadzie, Dua Szaraf, Sajidzie Al-Halabi, Ahmedzie Abu Mhadim, Salimie Mchaimerze, Jasirze Abu Namusie, Nazmim al-Nadim, Madżedzie Kaszko, Imadzie al-Wahidim.
Oraz libańskim dziennikarzu Issamie Abdallahu.
Pragniemy zauważyć, że w polskich mediach nie pojawiły się do tej pory żadne głosy dziennikarzy obecnych na okupowanych terytoriach palestyńskich — w Gazie oraz na Zachodnim Brzegu — codziennie ryzykujących swoje życie, by relacjonować na bieżąco wydarzenia, których są świadkami i świadkiniami.
W związku z apelem Organizacji Narodów Zjednoczonych z dnia 19 października 2023 r. wzywającym do zapobieżenia możliwemu ludobójstwu w Gazie wzywamy wszystkich, których może to dotyczyć, do przestrzegania zasad etyki dziennikarskiej, w tym obowiązku:
1. Niepowielania niezweryfikowanych informacji, wprowadzenia praktyki sprostowania tych uprzednio powielonych fałszywych lub dementowanych.
2. Weryfikacji oraz umieszczania źródeł wszelkich informacji.
3. Wyraźnego odróżnienia informacji opartych na faktach od komentarzy i krytyki własnej.
4. Dołożenia wszelkich starań, by wiernie odtworzyć wypowiedzi danych osób publicznych i niepublicznych.
5. Rozpowszechniania informacji lub opinii, w taki sposób, by nie przyczyniać się do szerzenia mowy nienawiści, uprzedzeń, stereotypizacji, a także dołożenia wszelkich starań, aby przeciwdziałać szerzeniu się dyskryminacji ze względu na takie czynniki, jak pochodzenie geograficzne, społeczne lub etniczne, rasa, religia i inne.
W przeciągu ostatnich kilku tygodni w publikowanych w języku polskim materiałach pojawiło się wiele nieprawdziwych, bądź niepotwierdzonych informacji, które w oczywisty sposób przyczyniają się do szerzenia się mowy nienawiści oraz demonizacji i stereotypizacji Palestyńczyków. Wydarzenia niejednokrotnie przedstawiane są w sposób jednostronny i ignorujący jawne naruszenia prawa międzynarodowego przez Izrael. W związku z powyższym pragniemy przywołać fragment wspomnianego wcześniej oświadczenia ekspertów Organizacji Narodów Zjednoczonych:
„Izrael prowadzi kampanię, której skutkiem są zbrodnie przeciwko ludzkości w Gazie. Biorąc pod uwagę oświadczenia izraelskich przywódców politycznych i ich sojuszników, którym towarzyszyły działania wojskowe w Gazie oraz eskalacja aresztowań i zabójstw na Zachodnim Brzegu, istnieje również ryzyko ludobójstwa na narodzie palestyńskim”.
Wierzymy, że wspólnymi siłami możemy przyczynić się do tworzenia rzetelnych i obiektywnych informacji, które będą służyć społeczeństwu.
Poniżej podpisane osoby/organizacje wyrażają swoje poparcie dla tego listu otwartego.
Sygnatariusze i sygnatariuszki
Anna Alboth, dziennikarka i aktywistka
Adam Andrzejewski
Wiktoria Beczek, dziennikarka
Karolina Bednarz, wydawczyni
Marek Beylin, publicysta
Dominika Blachnicka-Ciacek, socjolożka, Wydział socjologii UW
Monika Bobako, filozofka, UAM
Sara Boruc, blogerka modowa i osobowość telewizyjna
Milena Bryła, dziennikarka
Piotr Bystrianin, prezes zarządu Fundacji Ocalenie
Max Cegielski, dziennikarz
Agata Chmielecka, wydawczyni
Anna Chmielecka, członkini zarządu Fundacji Ocalenie
Kalina Czwarnóg, członkini zarządu Fundacji Ocalenie
Sylwia Chutnik, pisarka
Anna Cieplak, pisarka, animatorka kultury
Katarzyna Czarnota, socjolożka, badaczka w Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka
Beata Czuma-Hyk, wirtualnemedia.pl
Julia Dauksza, dziennikarka
Artur Domosławski, pisarz i dziennikarz
Olga Drenda, pisarka, dziennikarka
Jędrzej Dutkiewicz, dziennikarz freelancer
Marek Dziekan, nauczyciel akademicki, Uniwersytet Łódzki
Anna Dąbrowska, Stowarzyszenie Homo Faber
Wojciech Faruga, reżyser i Dyrektor Teatru Polskiego w Bydgoszczy
Filip Fierek, wydawca
Miłka Fijałkowska, dziennikarka
Bartosz Frąckowiak, Fundacja Biennale Warszawa
Magdalena Fusiek, dziennikarka
Olga Gitkiewicz, pisarka, reporterka
Karol Grygoruk, fotograf
Agata Grzybowska, dokumentalistka
Ewa Górska, akademiczka
Olga Hund, pisarka, tłumaczka
Oliwier Janiak, dziennikarz
Mateusz Janicki, aktor
Damian Jankowski, dziennikarz
Marek Jedliński, redaktor
Hanna Jewsiewicka, dziennikarka
Agnieszka Jucewicz, dziennikarka
Gosia Juszczak, reżyserka
Ewelina Kaczmarczyk, Katarzyna Makarowicz, Weronika Szczurko (Salam Lab)
Julia Kamińska, aktorka i piosenkarka
Magdalena Kicińska, dziennikarka
Lena Khalid, reportażystka
Tatiana Kolesnychenko, reporterka
Szczepan Kopyt, poeta
Karolina Korwin-Piotrowska, dziennikarka
Agnieszka Kosowicz, prezeska Polskiego Forum Migracyjnego
Mela Koteluk, piosenkarka
Sylwia Kuca, adwokat
Kamila Kunda, terapeutka
Roman Kurkiewicz, dziennikarz
Rut Kurkiewicz, reżyserka, dziennikarka
Danuta Kuroń, prezeska zarządu Fundacji Edukacyjnej Jacka Kuronia
Dominika Lasota, aktywistka, Inicjatywa Wschód
Katarzyna Lazzeri, dziennikarka
Andrzej Leder, filozof
Justyna Kowalska-Leder, kulturoznawczyni
Aleksandra Lipczak, pisarka, dziennikarka
Hanna Lis, dziennikarka
Hanna Machińska, nauczycielka akademicka UW, członkini rady Fundacji Helsińskiej i Fundacji Batorego
Rafał Madajczak, redaktor naczelny Gazeta.pl
Maciej Mahler, współzałożyciel stowarzyszenia “Stacja Muranów”
Galopujący Major, bloger, felietonista
Małgorzata Jamrozy Margaret, piosenkarka
Patryk Michalski, dziennikarz
Tadeusz Michrowski, dziennikarz
Dalia Mikulska, reporterka
Anna Mikulska, dziennikarka
Paweł Mościcki, pisarz, eseista
Joanna Musiatewicz, nauczycielka akademicka UW
Bartosz Nalazek, operator filmowy
Dorota Nowak, redaktorka, wydawczyni
Karolina Ochab, dyrektor naczelna Nowego Teatru
Maja Ostaszewska, aktorka
Joanna Ostrowska, historyczka
Katarzyna Pachniak, nauczycielka akademicka UW
Antoni Pawlicki, aktor
Marcin Perchuć, aktor i były dziekan AT
Ada Piekarska, kuratorka sztuki
Natalia Pitala, ekolog
Aleksandra Popławska, aktorka
Aneta Prymaka, reporterka
Mikołaj Ratajczak, filozof
Karolina Rogaska, dziennikarka
Bartosz Rumieńczyk, dziennikarz
Aleksandra Rutkowska, dziennikarka
Magdalena Różczka, aktorka
Bartek Sabela, reporter
Janusz Schwertner, dziennikarz
Beata Siemaszko, aktywistka
Sławomir Sierakowski, Krytyka Polityczna, Onet.pl
Jakub Skrzywanek, reżyser, Dyrektor Artystyczny Teatru Współczesnego w Szczecinie
Anita Sokołowska, aktorka
Filip Springer, pisarz
Franek Sterczewski, poseł na sejm RP
Krzysztof Story, dziennikarz
Bogna Świątkowska, NN6T
Witold Szabłowski, pisarz
Patryk Strzałkowski, dziennikarz Gazeta.pl
Krzysztof Szczepaniak, aktor
Małgorzata Szczurek, wydawczyny, Wydawnictwo Karakter
Mariusz Szczygieł, reporter
Małgorzata Szczęśniak, scenografka i kostiumolog w Operze
Krzysztof Tubilewicz, dziennikarz
Mateusz Trusewicz, natemat.pl
Anna Trusewicz, Gazeta.pl
Grzegorz Uzdański, pisarz
Adam Wajrak, dziennikarz
Marianna Wartecka, członkini zarządu Fundacji Ocalenie
Krzysztof Warlikowski, reżyser teatralny i operowy, dyrektor artystyczny Nowego Teatru
Jacek Wiaderny, redaktor, Mały Format
Miłosz Wiatrowski-Bujacz, dziennikarz
Przemysław Wielgosz, redaktor, Le Monde diplomatique – edycja polska
Karol Wilczyński, wykładowca UJ
Ilona Witkowska, poetka
Paweł Wodziński, reżyser, kurator
Martyna Wojciechowska, dziennikarka i pisarka
Aleksandra Wojtaszek, pisarka, dziennikarka, tłumaczka
Xawier Woliński, wolnelewo.pl
Ewa Wójciak, Teatr Ósmego Dnia
Natalia Żaba, dziennikarka
Konrad Żurawowicz, aktywista
Beata Żak, medyczka
Agnieszka Żądło, dziennikarka, dokumentalistka
Marcin Żyła, dziennikarz
Media i organizacje:
Fundacja Instytut Reportażu
Fundacja Ocalenie
Fundacja Polska Gościnność
Fundacja Strefa WolnoSłowa
Inicjatywa Wschód
Mały Format
NOMADA – Stowarzyszenie na Rzecz Integracji Społeczeństwa Wielokulturowego
Stowarzyszenie Homo Faber
Stowarzyszenie Laboratorium Działań dla Pokoju (Salam Lab)
Wydawnictwo Drzazgi
***
Zdjęcie: Konrad Żurawowicz, Wrocław 21.10.2023
