Uchodźcy dobrzy, uchodźcy źli.

Na granicy polsko-białoruskiej od prawie dziewięciu miesięcy trwa kryzys humanitarny wywołany przez władze Białorusi. Jest to także kryzys praw człowieka, podtrzymywany przez polskie władze, które łamią prawo międzynarodowe i zapisy Konstytucji RP. Osoby, które w obawie o swoje życie – zagrożone wojną, prześladowaniami i wyniszczającym głodem – decydują się na niebezpieczną podróż do Europy, stają się ofiarami tortur, nielegalnych wywózek, a także braku dostępu do opieki medycznej. Od sierpnia 2021 roku na polsko-białoruskim pograniczu wskutek działań władz obu państw życie straciło co najmniej 20 osób.

Wznoszony obecnie mur graniczny za kilka miesięcy ostatecznie przetnie najstarszy las w Europie – Puszczę Białowieską – co spowoduje nie tylko wzrost ofiar wśród uchodźców na granicy polsko-białoruskiej, ale także zdewastuje unikatowy pomnik przyrody.

Powinniśmy pamiętać także o warunkach panujących w strefie przygranicznej po polskiej stronie. Jej mieszkanki i mieszkańcy oraz aktywistki i aktywiści od sierpnia 2021 roku w odpowiedzi na przemoc i bezprawie, w warunkach zagrożenia własnego bezpieczeństwa, tworzą oddolny model pomocy humanitarnej. Ich działania są kryminalizowane i szkalowane przez polskie władze.

Na sytuację panującą na polsko-białoruskim pograniczu nałożyła się inwazja wojsk rosyjskich i wojna, która od ponad dwóch miesięcy trawi życie w sąsiedniej Ukrainie. W Polsce schronienie znalazły już 3 miliony spośród kilkunastu milionów przymusowo przesiedlonych Ukrainek i Ukraińców. W tym samym czasie i na tej samej granicy znalazły się tysiące osób, które przed wojną migrowały do Ukrainy z innych części świata; nie zabrakło wśród nich także obywatelek i obywateli Ukrainy pochodzenia romskiego. Niebiałe osoby doświadczały rasistowskiej przemocy po obu stronach granicy, także w wymiarze systemowym, co sprowadzało się do „sortowania” ludzi po kolorze skóry.

Obecnie, w ramach kompleksowego wsparcia osób, do których dociera Nomada, dowiadujemy się także o przejawach dyskryminacji, jakiej doświadczają obywatele i obywatelki Białorusi – tej samej Białorusi, której służby katują zarówno swoich mieszkańców, jak i migrantów poszukujących bezpieczeństwa i wolności.

Dlaczego jednych witamy z otwartymi ramionami, a innych postrzegamy jako zagrożenie? Podczas spotkania za przykład posłużą nam sytuacje wojen w Syrii i Ukrainie i doświadczenia osób przybyłych z tych krajów do Polski. Zastanowimy się nad tym, z czego wynika serdeczne przyjęcie osób uciekających przed wojną w Ukrainie i skąd bierze się równoległe przyzwolenie na kolejne przypadki wypychania przez polskie służby dzieci i nastolatków pochodzących np. z Jemenu, w którym konflikty, prześladowania i głód od 2015 roku zabiły prawie 400 tysięcy osób.

Chcielibyśmy, żeby czwartkowa rozmowa pozwoliła nam zbliżyć się do odpowiedzi na pytanie o to, jak porzucić podwójne standardy traktowania uchodźczyń i uchodźców oraz osób niosących im pomoc.

Rozmowę z Ziadem Abou Salehem poprowadzi Maciej Mandelt (Stowarzyszenie Nomada) Spotkanie będzie transmitowane na Facebooku.

Wydarzenie odbywa się w ramach projektu „Wyjść z cienia. Wsparcie pokrzywdzonych z nienawiści” realizowanego przez Stowarzyszenie Nomada, Stowarzyszenie Homo Faber i Stowarzyszenie Interwencji Prawnej. Ekspertki i eksperci tych organizacji udzielają nieodpłatnego wsparcia osobom narażonym na przestępstwa motywowane uprzedzeniami. Projekt realizowany jest z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.