🆘Kryzys humanitarny na pograniczu polsko-białoruskim trwa już 2 lata. Dokladnie rok temu w Usnarzu Górym przekonaliśmy się, że Straż Graniczna, niezgodnie z prawem, nie przyjmuje wniosków od osób chcących ubiegać się o ochronę międzynarodową w Polsce i wywozi ich z powrotem do Białorusi. Mimo licznych wyroków sądów wskazujących na nielegalność tych czynności – polskie służby wciąż robią to samo – każdego dnia wywożą ludzi do Białorusi, często stosując przy tym przemoc.
Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) po raz kolejny apeluje do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, któremu podlegają służby graniczne, o zaprzestanie niezgodnych z prawem i niehumanitarnych wywózek. ‼️ W szczególności konieczne jest wyeliminowanie z obiegu prawnego rozporządzenia umożliwiającego wywózki.
❌Jak pisze RPO – „Szczególnie niepokojącą praktyką jest zawracanie osób po ich wcześniejszym pobycie w szpitalu. Przykładowo, do mojego Biura zgłoszony został przypadek zawrócenia mężczyzny, który nie mógł samodzielnie się poruszać…”
RPO nie jest jedyną instytucją interweniującą w kwestii łamania prawa przez Straż Graniczną poprzez wywożenie ludzi do Białorusi. Do „dokonania przeglądu ustawodawstwa i położenia kresu procedurze pushbacków” oraz „pełnego poszanowania zakazu zbiorowego wydalania i do przestrzegania zasady non-refoulement” (zakaz zawracania do kraju, w którym osobie wydalanej grozi niebezpieczeństwo) wezwał Polskę także Specjalny Sprawozdawca ONZ ds. praw człowieka migrantów w swoim raporcie z dnia 21 kwietnia 2023 r.
Na niehumanitarne i niezgodne z prawem działania polskich organów i służb zwróciła uwagę również Specjalna Sprawozdawczyni ONZ ds. przemocy wobec kobiet i dziewcząt podczas wizyty w Polsce w marcu 2023 r. Reem Alsalem przypomniała, że Polska ma te same zobowiązania wobec osób z innych krajów [przyp. jak wobec osób z Ukrainy] nakładane przez prawo międzynarodowe, w tym do ochrony przed odesłaniem z powrotem przez granicę oraz prawo do bezpiecznego i humanitarnego traktowania z dostępem do skutecznych procedur ubiegania się o azyl.
⚖ O łamaniu praw osób z doświadczeniem uchodźczym i migracyjnym na granicy polsko-białoruskiej w swoich raportach pisało też m.in. Amnesty International Polska, ECRE (European Council on Refugees and Exiles (ECRE)) czy EUAA (Agencja Unii Europejskiej ds. Azylu).
