Najnowszy z serii raportów UNICEF dotyczących warunków i jakości życia dzieci w krajach OECD i UE pokazuje, że w latach 2014-2021 Francja, Islandia, Norwegia, Szwajcaria i Wielka Brytania odnotowały gwałtowny wzrost ubóstwa wśród dzieci. Choć w tym czasie Polska najlepiej radziła sobie w walce z tym problemem, szereg czynników doprowadził jednak w minionym roku do zmiany sytuacji – liczba dzieci żyjących w skrajnym ubóstwie wzrosła w naszym kraju o kilkadziesiąt tysięcy.
© UNICEF_UN040565_Cybermedia
Konsekwencje ubóstwa mogą trwać przez całe życie, a dzieci, które go doświadczają, mają mniejsze szanse na ukończenie szkoły i zarabiają mniej w dorosłym życiu. Raport UNICEF pokazuje jednak, że poprawa sytuacji jest możliwa i że w latach 2014-2021 Polska bardzo dobrze sobie w tym zakresie radziła. W danych statystycznych i innych raportach widać jednak, że jeszcze w 2022 r. ten pozytywny trend uległ gwałtownemu odwróceniu
– mówi Renata Bem, Dyrektor Generalna UNICEF Polska.
Istotne jest więc, żebyśmy planując politykę społeczną na szczeblu krajowym i lokalnym oraz przyjmując konkretne programy walki z wieloma wymiarami ubóstwa dokładali wszelkich starań, aby problemowi ubóstwa dzieci zapobiegać
– podkreśla.
Rosnące wskaźniki ubóstwa dzieci są oczywiście niepokojące i potwierdzają wstępne obawy o to, że inflacja w połączeniu z brakiem waloryzacji zasiłków rodzinnych i świadczenia wychowawczego przyczyniły się do wzrostu deprywacji materialnej i społecznej oraz ubóstwa skrajnego dzieci. Sytuacja w 2023 r. może być podobna do tej w roku wcześniejszym. Będzie to więc drugi rok pogarszania się kondycji rodzin z dziećmi, a tym samym i dzieci
– mówi dr hab. Ryszard Szarfenberg, Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego.
Polityka społeczna wobec dzieci powinna być oparta na zapisach sformułowanych w Konwencji Praw Dziecka. Ochrona socjalna jest tylko jednym z tych praw. Innymi słowy ubóstwo dochodowe powinno się zmniejszać, ale równocześnie powinny się zwiększać dostęp i jakość usług ważnych dla rozwoju dzieci
– dodaje.
© UNICEF_UNI439331_Etges
- Rozszerzyć ochronę socjalną dla dzieci, w tym dostęp do świadczeń na dzieci i świadczeń rodzinnych w celu uzupełnienia dochodów rodzinnych gospodarstw domowych.
- Zapewnić wszystkim dzieciom dostęp do wysokiej jakości podstawowych usług, takich jak opieka i bezpłatna edukacja, które są niezbędne dla ich dobrobytu.
- Stworzyć odpowiednio wynagradzane miejsca pracy, oferujące politykę przyjazną rodzinie, taką jak płatny urlop rodzicielski, aby wspierać rodziców i opiekunów w godzeniu pracy i obowiązków opiekuńczych.
- Zapewnić odpowiednie sposoby postępowania, dostosowane do szczególnych potrzeb grup mniejszościowych i jednoosobowych gospodarstw domowych w celu ułatwienia dostępu do ochrony socjalnej, kluczowych usług i godnej pracy oraz zmniejszenia nierówności.