SG/SM/21749
28 MARCA 2023 R
Poniżej znajdują się uwagi Sekretarza Generalnego ONZ António Guterresa podczas interaktywnego dialogu na temat raportu Sekretarza Generalnego w sprawie osób zaginionych w Syrii, który odbył się dzisiaj w Nowym Jorku:
Złożę krótką deklarację, a następnie Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka poinformuje Zgromadzenie.
Przez 12 lat naród syryjski cierpiał z powodu brutalności wojny, systematycznych okrucieństw, nędzy i ludzkiego cierpienia na masową skalę. Niszczycielskie trzęsienia ziemi, które miały miejsce w zeszłym miesiącu, jeszcze bardziej pogorszyły potrzeby humanitarne, które i tak już osiągnęły najwyższy poziom. Miliony Syryjczyków w kraju – i miliony uchodźców poza nim – zmagają się z głęboką traumą i rozpaczą. Syryjskie dzieci stają się nastolatkami, które nie przeżyły ani jednego dnia bez wojny.
Syryjczycy zasługują na odrobinę nadziei na przyszłość. Zasługują na spokój i bezpieczeństwo. I zasługują na poznanie prawdy o losie swoich bliskich. Wymaga tego sprawiedliwość — od tego zależy pokój i pojednanie.
To jest sedno problemu osób zatrzymanych, uprowadzonych i zaginionych. Miejsce pobytu i los około 100 000 Syryjczyków pozostaje nieznany. Ludzie w każdej części kraju i we wszystkich regionach mają bliskich, którzy zaginęli, w tym członków rodziny, którzy zaginęli siłą, zostali porwani, torturowani i arbitralnie przetrzymywani. Większość to mężczyźni — zostawiając krewne kobiety, by mogły utrzymać rodziny w niemożliwych warunkach, podejmując jednocześnie często przerażające i zdradzieckie poszukiwania swoich synów, mężów, braci czy ojców.
Musimy pracować nad rozwiązaniem tej głęboko bolesnej sytuacji z determinacją i pilnością. Pochwalam odważną pracę syryjskich rodzin, stowarzyszeń ofiar i ocalałych oraz innych grup społeczeństwa obywatelskiego – wraz z wysiłkami wielu organów międzynarodowych – w celu wytyczenia drogi naprzód.
Kierując się ich opiniami i radami, w moim raporcie z sierpnia ubiegłego roku nakreśliłem ramy rozwiązania. Podstawą jest powołanie przez Zgromadzenie Ogólne nowej międzynarodowej instytucji do wyjaśniania losów i miejsca pobytu zaginionych oraz udzielania wsparcia ofiarom i ich rodzinom. Wzywam wszystkie państwa członkowskie do działania i wzywam rząd Syrii oraz wszystkie strony konfliktu do współpracy. Konieczne jest, aby pomóc Syryjczykom w uzdrowieniu i usunięciu przeszkody w zapewnieniu trwałego pokoju.
W ciągu 10 lat pełnienia funkcji Wysokiego Komisarza ds. Uchodźców byłem świadkiem dramatycznych cierpień narodu syryjskiego, ale widziałem też na własne oczy ich hojnego, szczodrego ducha. Kilka lat przed kryzysem Syria otworzyła swoje granice – a Syryjczycy otworzyli swoje domy – dla ponad miliona irackich uchodźców uciekających przed wojną. W Syrii nie było obozów dla uchodźców z Iraku. Iraccy uchodźcy mieszkali w społecznościach syryjskich. Serce mi pęka, gdy widzę tak ciepłych i gościnnych ludzi, którzy teraz tak bardzo cierpią.
Społeczność międzynarodowa ma moralny obowiązek pomóc złagodzić ich los. Wywiążmy się z tego obowiązku. Apeluję też o utworzenie instytucji skupiającej się na potrzebach i prawach ofiar, ocalałych i ich rodzin. Wysłuchajmy ich żądań prawdy. I przywróćmy narodowi syryjskiemu miarę nadziei, godności i sprawiedliwości.
