Jak donosi Biełsat:
Wybory parlamentarne w Gruzji odbywały się w “spolaryzowanej i restrykcyjnej” atmosferze, co podważało ich przejrzystość i sprawiedliwość – do takich wniosków doszli amerykańscy i europejscy obserwatorzy wczorajszych wyborów parlamentarnych.
Biełsat i nasz rosyjskojęzyczny portal Vot Tak zebrały reakcje na gruzińskie wybory, w których zwycięstwo odniosło rządzące od 2012 roku Gruzińskie Marzenie.
Co mówią obserwatorzy z UE
Jak czytamy w raporcie Europejskiej Misji Obserwacyjnej ENEMO, cechami ostatniej kampanii wyborczej były: “przemoc wobec przedstawicieli opozycji”, “zastraszanie wyborców”, “zniesławianie obserwatorów” oraz “wykorzystanie zasobów administracyjnych” przez władze.
“Pomimo, że komisja wyborcza przeprowadziła proces profesjonalnie i sprawnie, ENEMO wyraziło zaniepokojenie jej niezależnością i bezstronnością. Skumulowany wpływ zaobserwowanych problemów znacząco podważył integralność demokratyczną procesu wyborczego” – stwierdza oświadczenie misji obserwacyjnej.
Do 26 października do Centralnej Komisji Wyborczej Gruzji wpłynęło 216 skarg od grupy obserwacyjnej, z czego większość dotyczyła pracy komisji wyborczych (78). Dodatkowo zidentyfikowano 75 naruszeń podczas prowadzenia kampanii wyborczej oraz zarejestrowano 28 przypadków wykorzystania zasobów administracyjnych.
Czynniki, które według ENEMO również wpłynęły na wynik głosowania:
zaostrzenie prawa wyborczego (zakaz tworzenia koalicji wyborczych, podniesienie progu wyborczego z 1 proc. do 5 proc., zakaz darowizn od osób prawnych);
ograniczony dostęp opozycyjnych partii do mediów;
narracje dezinformacyjne promowane przez partię rządzącą;
presja na wyborców ze strony agitatorów z Gruzińskiego Marzenia.
Członek Misji OBWE w Gruzji Owen Murphy zwrócił z kolei uwagę na masowe zastraszanie wyborców, naruszenie tajności głosowania oraz nierównomierne relacjonowanie kampanii wyborczej w telewizji. Mimo to Murphy podziękował Centralnej Komisji Wyborczej i MSZ Gruzji za przeprowadzenie wyborów.
Szef misji OBWE Pascal Alizar dodał, że głosowanie odbywało się w “napiętej atmosferze”, a obserwatorzy zauważyli przypadki naruszenia zasady tajności głosowania. Alizar wskazał jednocześnie na wysoką frekwencję oraz dużą liczbę obserwatorów na miejscach, co według niego świadczy o ewolucji systemu wyborczego w Gruzji.
Co mówią amerykańscy obserwatorzy
Swoje opinie na temat wyników wyborów na konferencji prasowej wyraziły także amerykańskie organizacje – Międzynarodowy Instytut Republikański (IRI) oraz Narodowy Instytut Demokratyczny (NDI).
Prezes IRI, Dan Twining, cytowany przez gruziński oddział Radia Wolna Europa, stwierdził, że podczas kampanii wyborczej w 2024 roku rząd wprowadził bezprecedensowe środki polityczne, prawne i administracyjne, które ograniczają konkurencję polityczną.
Członkini delegacji, Margareta Söderpalm, przypomniała o przyjętych w kraju restrykcyjnych ustawach – w tym o “ustawie o agentach zagranicznych” oraz o ograniczeniach wolności zgromadzeń.
“Organizacje pozarządowe były narażone na ryzyko prześladowań i zastraszania ze strony rządu oraz grup z nim związanych. W przeddzień głosowania władze, korzystając z urzędników lokalnych, wykorzystywały zasoby administracyjne do mobilizacji wyborców” – podkreśliła.
Amerykańscy obserwatorzy zwrócili uwagę na naruszenie tajności głosowania, problemy z oznaczaniem wyborców, by zapobiec ponownemu głosowaniu, przemoc i przypadki przekupstwa. Według IRI i NDI poważnych naruszeń w samej procedurze liczenia głosów jednak nie odnotowano.
Amerykańscy obserwatorzy złożyli w Centralnej Komisji Wyborczej Gruzji łącznie 337 skarg dotyczących naruszeń podczas wyborów.
Co mówią gruzińscy obserwatorzy
Gruzińska organizacja pozarządowa Międzynarodowe Stowarzyszenie na rzecz Sprawiedliwych Wyborów i Demokracji (ISFED) również nie wyraziła zastrzeżeń co do procesu liczenia głosów.
Jednakże przewodnicząca ISFED, Nino Dolidze, stwierdziła, że obserwatorzy odnotowali przypadki przekupstwa wyborców w aż 13 proc. lokali wyborczych. Według Dolidze na poprzednich wyborach w Gruzji nie odnotowano przekupstw na taką skalę.
NGO odnotowała także, że na lokalach wyborczych dochodziło do wrzucania kart wyborczych do urny przez osoby nieuprawnione, wielokrotnego głosowania oraz “przypadków sztucznej mobilizacji wyborców”. Niektórych obserwatorów nie wpuszczano albo wyrzucano z lokali wyborczych w dniu głosowania.
Według ISFED w 9 proc. lokali wyborczych w skali kraju doszło do naruszenia tajemnicy głosowania, w kolejnych 9 proc. wystąpiły problemy z procedurą oznaczania wyborców. W 11 proc. lokali dochodziło do bójek i starć.
Wyniki wyborów w Gruzji
Wybory parlamentarne w Gruzji odbyły się 26 października. Według oficjalnych wyników partia rządząca – Gruzińskie Marzenie – zdobyła 54,09 proc. głosów. Tym samym poprawiła swój wynik z 2020 roku, kiedy zdobyła 48,22 proc.
Proeuropejskie partie opozycyjne, które przekroczyły 5 proc. próg wyborczy, zdobyły 37,58 proc. głosów wyborców.
Wszystkie partie opozycyjne stwierdziły, że wybory zostały sfałszowane, i że nie uznają ich wyników.
Do wyników wyborów odniósł się również były prezydent Gruzji Micheil Saakaszwili, obecnie więziony – jak twierdzą jego zwolennicy – z powodów politycznych.
Oświadczenie z wezwaniem do protestów polityk opublikował w mediach społecznościowych.
“Oczywiście, nikt nie powinien wchodzić do parlamentu! Teraz nie czas na użalanie się nad sobą i roztrząsanie, jak nas oszukano. Teraz jest czas na wielkie protesty, aby pokazać światu, że walczymy o wolność i że jesteśmy narodem, który nie zniesie niesprawiedliwości. Czasu jest bardzo mało!” – oświadczył były gruziński przywódca.
Wczoraj obecna prezydent Gruzji Salome Zurabiszwili napisała, że “Proeuropejska Gruzja zwycięża w wyborach parlamentarnych z wynikiem 52 proc.”. Dziś wieczorem ma wystąpić na briefingu.
Aleksander Orłow/ vot-tak.tv, lp/ belsat.eu
#Wybory #parlamentarne #Gruzji #odbywały #się #spolaryzowanej #restrykcyjnej #atmosferze #podważa..
