3 kwietnia odbyło się szkolenie „Cudzoziemcy w polskim systemie pomocy społecznej. Tytuły pobytowe i dostęp do świadczeń”. Szkolenie było skierowane do pracowników i pracownic sektora publicznego oraz organizacji pozarządowych, które na co dzień wspierają migrantów i uchodźców w Polsce, a szczególnie osoby w kryzysie bezdomności.
Podczas spotkania omówiliśmy m.in.:
– przepisy regulujące status pobytowy cudzoziemców,
– prawa wynikające z różnych tytułów pobytowych,
– najczęstsze bariery w dostępie do świadczeń i sposoby ich pokonywania.
Próbowaliśmy również zidentyfikować najczęstsze wyzwania, z jakimi mierzą się zarówno osoby migranckie, jak i organizacje udzielające im wsparcia.
Wyzwania dla osób migranckich:
– bariera językowa i brak dostępu do rzetelnych informacji w zrozumiałym języku,
– skomplikowane procedury administracyjne,
– konieczność dokumentowania sytuacji życiowej,
– ograniczony dostęp do pomocy społecznej zależny od statusu pobytowego.
Wyzwania dla organizacji wspierających osoby migranckie w zakresie świadczeń społecznych:
– zmienność przepisów prawnych,
– trudności w dokumentowaniu sytuacji migrantów (np. brak wymaganych dokumentów),
– brak spójnych procedur dotyczących obsługi osób z doświadczeniem migracji,
– ograniczone zasoby kadrowe i finansowe w instytucjach wsparcia.
Rozmawialiśmy również o wyzwaniach systemowych:
– brak przepisów wykonawczych dbania o dobrostan wszystkich mieszkańców, również tych bez zalegalizowanego pobytu,
– wnioski o ochronę międzynarodową powinny być przyjmowane 24h, 7 dni w tygodniu. Póki osoba nie złoży wniosku, nie może dostać się do ośrodka dla cudzoziemców, a także nie może skorzystać z noclegowni dla bezdomnych. Takie osoby są całkowicie poza systemem,
– pracownicy socjalni mają ograniczoną liczbę godzin pracy przy bardzo dużej liczbie osób potrzebujących, dlatego ich zaangażowanie w ośrodkach zakwaterowania zbiorowego dla osób z Ukrainy jest ograniczone,
– pobyt w domu pomocy społecznej jest kosztowny, dlatego bywa, że unika się kierowania osób do tych placówek. Tym bardziej dla cudzoziemców jest to mało dostępna usługa.
– obywatele Ukrainy ze statutem UKR nie mogą ubiegać się o świadczenie wspierające, czyli przyznawane bezpośrednio osobie z niepełnosprawnością, które może zostać przeznaczone na opłacenie pracy opiekuna osoby z niepełnosprawnością. Rozwiązaniem dla opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych może być złożenie wniosku o świadczenie pielęgnacyjne. W tym przypadku trzeba się liczyć z początkową odmową, bo urzędy rozpatrujące wniosek mają obowiązek literalnego stosowania przepisów. Jednak od takiej decyzji przysługuje odwołanie, a jak wynika z wielu doświadczeń, dzięki temu znacznie zwiększa się szansa na uzyskanie tego świadczenia.
—
Stowarzyszenie Jesteśmy nadzieją oferuje nieodpłatną pomoc medyczną i psychologiczną, a także wsparcie materialne (środki medyczne, środki higieny osobistej, odzież) dla osób bez ubezpieczenia!
