Prawie rok od eskalacji wojny na Ukrainie 24 lutego 2022 r. pokolenie dzieci przeżyło 12 miesięcy przemocy, strachu, straty i tragedii. Nie ma ani jednego aspektu życia dzieci, na który konflikt nie wpłynął, a dzieci są zabijane, ranne, zmuszane do opuszczenia swoich domów, pozbawione krytycznej edukacji i pozbawione korzyści płynących z bezpiecznego środowiska.
„Dzieci na Ukrainie przeżyły rok horroru” – powiedziała dyrektor wykonawcza UNICEF Catherine Russell. „Miliony dzieci będą spać zmarznięte i przerażone, budząc się z nadzieją na zakończenie tej brutalnej wojny. Dzieci zostały zabite i ranne, a wiele z nich straciło rodziców i rodzeństwo, domy, szkoły i place zabaw. Żadne dziecko nie powinno znosić takiego cierpienia”.
Kryzys gospodarczy, w wyniku którego wiele rodzin zgłosiło znaczną utratę dochodów, wraz z kryzysem energetycznym wywołanym wojną, miały druzgocący wpływ na dobrobyt dzieci i rodzin. W niedawnym badaniu UNICEF 80 procent respondentów zauważyło pogorszenie swojej sytuacji ekonomicznej, podczas gdy analiza UNICEF sugeruje, że odsetek dzieci żyjących w ubóstwie prawie się podwoił z 43 do 82 procent. Sytuacja jest szczególnie dotkliwa dla 5,9 miliona osób, które są obecnie przesiedlane na Ukrainie.
Wojna ma również niszczący wpływ na zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie dzieci. Szacuje się, że 1,5 miliona dzieci jest zagrożonych depresją, lękiem, zespołem stresu pourazowego i innymi problemami ze zdrowiem psychicznym, co może mieć długoterminowe skutki i implikacje.
Dostęp dzieci i rodzin do podstawowych usług został zdewastowany. Zgłoszono, że ponad 800 placówek służby zdrowia zostało uszkodzonych lub zniszczonych przez ostrzał i naloty, przy czym takie ataki zabijały i powodowały poważne obrażenia pacjentów – w tym dzieci – jak również personelu medycznego oraz ograniczały dostęp do opieki. Tysiącom dzieci uciekających przed konfliktami w całym kraju brakuje niezbędnych szczepionek, które chroniłyby je przed polio, odrą, błonicą i innymi chorobami zagrażającymi życiu.
Od 24 lutego 2022 r. UNICEF, dzięki wsparciu społeczności międzynarodowej, dostarczył pomoce naukowe 1,8 mln dzieci, zaangażował ponad 2,5 mln dzieci w edukację formalną i pozaformalną, zapewnił zdrowie psychiczne i wsparcie psychospołeczne 4,6 mln dzieci i opiekunów , zapewniła usługi reagowania na przemoc ze względu na płeć 725 000 kobiet i dzieci, zapewniła dostęp do bezpiecznej wody 5,6 mln osób, zapewniła usługi zdrowotne 5,4 mln osób oraz zapewniła pomoc pieniężną na różne cele 277 000 gospodarstw domowych na Ukrainie i w krajach przyjmujących uchodźców *.
„Dzieci potrzebują zakończenia tej wojny i trwałego pokoju, aby odzyskać dzieciństwo, powrócić do normalności i zacząć się leczyć” – powiedział Russell. „Dopóki tak się nie stanie, absolutnie konieczne jest, aby zdrowie psychiczne dzieci i potrzeby psychospołeczne były traktowane priorytetowo. Powinno to obejmować odpowiednie do wieku działania w celu zapewnienia opieki, budowania odporności, a zwłaszcza w przypadku starszych dzieci i nastolatków, aby dać im możliwość wyrażenia swoich obaw”.
Co więcej, wojna zakłóciła edukację ponad pięciu milionów dzieci, pozbawiając je poczucia struktury, bezpieczeństwa, normalności i nadziei, jaką zapewnia klasa. Ograniczony dostęp do szkół nastąpił po dwóch latach przerwy w nauce spowodowanej pandemią COVID-19 i ponad ośmiu latach przerwy w edukacji dzieci mieszkających we wschodniej Ukrainie.
UNICEF nadal apeluje o pryncypialny, bezpieczny, szybki i niezakłócony dostęp pomocy humanitarnej, położenie kresu atakom na dzieci i infrastrukturę, na której polegają, w tym szkoły, szpitale oraz systemy wodno-kanalizacyjne; unikanie korzystania ze szkół w tym konflikcie; oraz zaprzestania używania broni wybuchowej na obszarach zaludnionych, bezpośrednio odpowiedzialnej za zabicie i okaleczenie setek dzieci. Przede wszystkim UNICEF nadal opowiada się za zakończeniem działań wojennych.
W grudniu 2022 r. UNICEF rozpoczął doroczny apel akcji humanitarnej dla dzieci. UNICEF potrzebuje 1,1 miliarda dolarów na zaspokojenie doraźnych i długoterminowych potrzeb 9,4 miliona ludzi, w tym 4 milionów dzieci, zarówno na Ukrainie, jak i poza jej granicami, głęboko dotkniętych wojną na Ukrainie. Finansowanie umożliwi UNICEF świadczenie, utrzymywanie i rozszerzanie krytycznych usług w zakresie zdrowia, żywienia, ochrony dzieci, przemocy ze względu na płeć, wody i urządzeń sanitarnych oraz ochrony socjalnej wraz z rządowymi działaniami pomocowymi i naprawczymi. Zapewni terminowe przygotowanie do dodatkowych przesiedleń wewnętrznych i ruchów uchodźców.
